Repertorium Hulthem
Dit sijn twee poenten
Hulthem-Nr:
98
(f. 79va,40-80ra,15)
Opschrift:
Dit sijn twee poenten
daer ere ane leghet ·xcviij·
Incipit:
In vele manieren mach men merken
Die scamel sijn of daer na werken
Explicit:
Soe radic alle den vrienden mijn
Dat si met herten scamel sijn
Afrondingsformule:
Explicit Item ·lx· verse
Weergave inhoud:
Degenen die scamel zijn, vallen overal op door hun bescheiden manier van doen. Als ze onbeschaamdheid zien, zouden ze wel dood willen blijven van schaamte. Scaemte en onscamelheit zijn elkaars tegenpolen. Ik geef u twee voorbeelden waaruit het verschil blijkt tussen scaemte en onscamelheit. Als het hof bijeen is (en wat is dat een prachtig gezicht: al die zoete rode monden waar geen kwaad bij is) en men zal gaat zitten, dan wacht scamelheit voor ze plaatsneemt en laat de hooggeborenen voorgaan. De onbeschaamden echter gaan haastig zitten. En als men in de strijd de vijand ziet aankomen, herkent men de oprecht scamele man ook direct. Sommigen gaan voor bij het dansen, maar bieden de vijand geen tegenstand. De scamele gaat echter ook voor in de strijd. Nu men de scamelheit meer looft, raad ik mijn vrienden aan van harte scamel te zijn.
Auteurs:
Anoniem?
Anoniem?
Datering: onbekend
Toeschrijving van auteurschap onzeker of wordt betwijfeld. Dit is met name het geval voor de 49 teksteenheden die door Van Eeghem zijn toegeschreven aan Jan Dille (zie Jan Dille?).
Jan Dille?
Jan Dille?
Datering: onbekend
49 teksteenheden toegeschreven door Van Eeghem aan Jan Dille. Betwijfeld (en voor de abele spelen weerlegd) door Van Mierlo. - Nr. 68 toegeschreven door Jonckbloet aan Jan van Hollant en door Van Eeghem aan Jan Dille.
Secundaire literatuur
W. van Eeghem, Brusselse dichters. Brussel (Simon Stevin) 1958-1963. 5 dln.: dl. 3 passim, en p. 184 voor nr. 68.
J. van Mierlo, 'Is Jan Dille de dichter van onze abele spelen?'. In: Versl. & meded. van de Kon. Vl. Acad. voor taal- en letterkunde 1957, p. 65-83.
W.J.A. Jonckbloet, Geschiedenis der Middennederlandsche dichtkunst. Amsterdam (Van Kampen) 1851-1855. 3 dln.: dl. 3 p. 305
Tekstsoort:
Minnerede (Brandis 1968), profaan-ethische sproke (Hogenelst 1997), (minne-)leerdicht.
Aanvullende informatie:
Initiaal-I 2 regels hoog, 1 lombarde 1 regel hoog. ─ Lombarde vs. 41. Onzuiver rijm: vss. 35/36.
Edities:
Brinkman/Schenkel 1999
, band 1 p. 463-465
Brinkman/Schenkel 1999
H. Brinkman & J. Schenkel (ed.), Het handschrift-Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15.589-623. Diplomatische editie bezorgd door -. Hilversum (Verloren) 1999. 2 banden. Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden 7/1-2.
Van Eeghem 1958-1963
, dl. 3 p. 161 (fragment)
Van Eeghem 1958-1963
W. van Eeghem, Brusselse dichters. Brussel (Simon Stevin) 1958-1963. 5 dln.
Serrure 1855
, p. 74-76
Serrure 1855
C.P. Serrure (ed.), 'Kleine gedichten uit de dertiende en veertiende eeuwen'. In: Vaderlandsch museum 1 (1855), p. 41-99 en 296-401.
Secundaire literatuur:
Brandis 1968
, p. 124 (331)
Brandis 1968
T. Brandis, Mittelhochdeutsche, mittelniederdeutsche und mittelniederländische Minnereden. München (Beck) 1968. Münchener Texte und Untersuchungen zur deutschen Literatur des Mittelalters 25.
Van Buuren 1984
Van Buuren 1984
A.M.J. van Buuren, 'Dat scamelheit thoechste poent es van minnen'. In: J.J.Th.M. Tersteeg en P.E.L. Verkuyl (red.), Ic ga daer ic hebbe te doene. Opstellen aangeboden aan prof. dr. F. Lulofs. Groningen (Wolters Noordhoff) 1984, p. 127-148.
Van Eeghem 1958-1963
, dl. 3 p. 161, 168
Van Eeghem 1958-1963
W. van Eeghem, Brusselse dichters. Brussel (Simon Stevin) 1958-1963. 5 dln.
Hogenelst 1994
, p. 262, 265-268
Hogenelst 1994
D. Hogenelst, 'Zoekplaatje: "Comburg" versus "Hulthem"'. In: J. Reynaert e.a., Wat is wijsheid? Lekenethiek in de Middelnederlandse letterkunde. Amsterdam (Prometheus) 1995, p. 259-273 en 429-433. Nederlandse cultuur en literatuur in de Middeleeuwen 9.
Hogenelst 1997
, dl. 2 p. 67-68 (81)
Hogenelst 1997
D. Hogenelst, Sprekers en sproken. Inleiding op en repertorium van de Middelnederlandse sproke. Amsterdam (Prometheus) 1997. 2 dln. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 15. Diss. Leiden.
Parallellen en varianten:
─
