Repertorium Hulthem

Salue regina misericordie

Hulthem-Nr:

42 (f. 47va,26-47va,38)

Opschrift:

Salue regina misericordie in dietsche ·xlij·

Incipit:

God gruetu coninghinne der ontfer mecheit leuen ende suetecheit ende onse

Explicit:

lichamen tone ons na dit ellende ·O· goedertierne ·O· melde ·O· suete maria

Weergave inhoud:

God groet u, koningin der barmhartigheid, ons leven, onze zoetheid en onze hoop. U roepen wij aan, wij, rampzalige kinderen van Eva, zuchtend en wenend in dit tranendal. Zie met barmhartigheid op ons neer en toon ons na deze ellende Jezus de gezegende vrucht van uw schoot, o goedertieren, o milde, o zoete Maria. [Vertaling in de volkstaal van het Salve Regina misericordie.]

Namen:

Eva Jezus Maria, moeder van Jezus

Auteurs:

Anoniem

Datering: onbekend

Over de auteurs van 119 teksteenheden en delen van nr. 108 en 148 is geen enkel gegeven bekend.

Tekstsoort:

Gebed (tot Maria).

Vorm:

proza

Lengte:

11 regels

Aanvullende informatie:

Initiaal-G 1 regel hoog.

Petit-Nommer(s):

942,14

Edities:

Brinkman/Schenkel 1999 , band 1 p. 316-317

Brinkman/Schenkel 1999 H. Brinkman & J. Schenkel (ed.), Het handschrift-Van Hulthem. Hs. Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 15.589-623. Diplomatische editie bezorgd door -. Hilversum (Verloren) 1999. 2 banden. Middeleeuwse Verzamelhandschriften uit de Nederlanden 7/1-2.

Serrure 1858A , p. 429

Serrure 1858A C.P. Serrure (ed.), 'Kleine gedichten en prozastukken uit de dertiende en veertiende eeuw'. In: Vaderlandsch museum 2 (1858), p. 146-221 en 374-451.

Secundaire literatuur:

Arnold 1910

Arnold 1910 Th.J.I. Arnold, 'Het Salve Regina van Jan van Hulst'. In: Ned. archief voor kerkgeschiedenis NS 7 (1910), p. 110-124 en 227-228.

Kronenburg 1904-1931 , dl. 2 p. 111-118

Kronenburg 1904-1931 J.A.F. Kronenburg, Maria's heerlijkheid in de Nederlanden. Amsterdam etc. (Bakker etc.) 1904-1931. 9 dln.

Verdam 1890 , p. 280-284

Verdam 1890 J. Verdam, 'Over Oudvlaemsche liederen en andere gedichten der 14e en 15e eeuw'. In: Tijdschrift voor Ned. taal- en letterkunde 9 (1890), p. 273-301.

Wachinger 1977-...

Wachinger 1977-... B. Wachinger, 'Salve regina'. In: W. Stammler e.a., Die deutsche Literatur des Mittelalters: Verfasserlexikon. 2e, völlig neu bearb. Aufl. [...] Berlin etc. (De Gruyter) 1977-... . ... dln. Dl. 8, kol. 552-559.

Parallellen en varianten:

(a) Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 11.795 [1400 - 1500] , f. 74v-75r en f. 80 (variant)

Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 11.795

Post quem: 1400

Ante quem: 1500

Datering: 15e eeuw

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 6, 42, 196

(b) Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 2.905-09 [1375 - 1425] , f. 151r (of v) (variant)

Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 2.905-09

Post quem: 1375

Ante quem: 1425

Datering: begin 15e eeuw (BNM: eind 14e, begin 15e eeuw)

Oosterman 1995A , p. 330 (22)

Oosterman 1995A J.B. Oosterman, De gratie van het gebed. Overlevering en functie van Middelnederlandse berijmde gebeden. Amsterdam (Prometheus) 1995. Nederlandse literatuur en cultuur in de Middeleeuwen 12. Diss. Leiden.

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 6, 18, 32, 42, 190, 196, 204

Brussel, Koninklijke Bibliotheek van België, 19.588

Post quem: 1400

Ante quem: 1500

Datering: 15e eeuw

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 17, 39, 40, 42, 43, 83, 85, 104, 190

(d) Brugge, Groot-Seminarie, 72/175 [1400 - 1425] , f. ? (2 x)

Brugge, Groot-Seminarie, 72/175

Post quem: 1400

Ante quem: 1425

Datering: ca. 1400-1415

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 40, 42, (2x) 104, 196, 214

(e) Gotha, Landesbibliothek, Cod. membr. II 82 [1450 - 1475] , f. 103

Gotha, Landesbibliothek, Cod. membr. II 82

Post quem: 1450

Ante quem: 1475

Datering: 1461

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 6, 42, 61

Zie:

De Gheldere 1896 , p. 59, 72 (d)

De Gheldere 1896 K. de Gheldere, Dietsce Rime. Geestelijke gedichten uit de XIIIe, XIVe & XVe eeuw naar een hs. van het einde der XVe eeuw. Uitgegeven en van aanteekeningen en woordenlijst voorzien door ─. Brugge (Lod. de Plancke) 1896.

Lievens 1994A , p. 320-321 (a-d)

Lievens 1994A R. Lievens, 'Een berijmde parafrase van het Salve Regina'. In: Spiegel der letteren 36 (1994), p. 319-330.

Meertens 1930-1934 , dl. 6 p. 19 (b)

Meertens 1930-1934 M. Meertens, De godsvrucht in de Nederlanden. Naar handschriften van gebedenboeken der XVe eeuw. Antwerpen etc. (Standaardboekhandel etc.) 1930-1934. 6 dln. [alleen dln. 1-3 en 6 verschenen]. Historische bibliotheek van godsdienstwetenschappen.

Meertens 1930-1934 , dl. 6 p. 73 (a)

Meertens 1930-1934 , dl. 6 p. 116 (c)

Paquay 1933 , p. 48-49 (a-c,e)

Paquay 1933 E.H.J. Paquay (ed.), Middelnederlandsche gewijde teksten naar handschriften der XIVe-XVe eeuw. Lummen (St. Ferdinand) 1933.

Aanvullende informatie bij parallellen en Variant:

Voorts noemen

Paquay 1933 , p. 48-49 en

Lievens 1994A

, p. 320-321 zeer veel hss. met (varianten van) deze tekst, w.o.

Keulen, Historisches Archiv, W. Qu. 97 , [1550 - 1600]

, f. 301rb. Ook in:

's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, KNAW XXVII , [1400 - 1450]

, f. 20b-23a, zie

Meijer 1839

, en

Berlijn, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Germ. qu. 557 , [1400 - 1450]

, f. 5v, zie

Brinkman 1995

, p. 52-53.

Moll 1880

vermeldt eveneens een aantal hss. met deze tekst.

Paquay 1933 E.H.J. Paquay (ed.), Middelnederlandsche gewijde teksten naar handschriften der XIVe-XVe eeuw. Lummen (St. Ferdinand) 1933.

Lievens 1994A R. Lievens, 'Een berijmde parafrase van het Salve Regina'. In: Spiegel der letteren 36 (1994), p. 319-330.

Keulen, Historisches Archiv, W. Qu. 97

(olim W. III 13)

Post quem: 1550

Ante quem: 1600

Datering: 1575 (BNM: ongedateerd)

Ampe 1964A , p. 31

Ampe 1964A A. Ampe, 'Een oud Florilegium Eucharisticum'. In: Ons geestelijk erf 38 (1964), p. 23-55.

Menne 1937

Menne 1937 K. Menne, Deutsche und niederländische Handschriften. Köln (Neubner) 1937. Mitteilungen aus dem Stadtarchiv von Köln. Die Hss. des Archivs, Heft X, Abt. 365-368.

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 42, 60

's-Gravenhage, Koninklijke Bibliotheek, KNAW XXVII

Post quem: 1400

Ante quem: 1450

Datering: 1e helft 15e eeuw

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 40, 42, 103, 104

Meijer 1839 G.J. Meijer, 'Verslag van en mededeeling uit twee getijdenboeken der veertiende eeuw'. In: Verhandelingen der Tweede Klasse van het Kon. Ned. Inst. van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten 6 (1839), 2e stuk p. 32-71.

Berlijn, Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz, Germ. qu. 557

(deel I)

Post quem: 1400

Ante quem: 1450

Datering: 1e helft 15e eeuw (BNM: 2e helft 15e eeuw [ca. 1475-1481])

Brinkman 1995 , p. 13-27

Brinkman 1995 H. Brinkman (ed.), Het handschrift-Jan Phillipsz. Hs. Berlijn, Staatsbibliothek Preuszischer Kulturbesitz, Germ. Qu. 557. Hilversum (Verloren) 1995. Middeleeuwse verzamelhandschriften uit de Nederlanden 2.

Brinkman 1997A , p. 123-158

Brinkman 1997A H. Brinkman, Dichten uit liefde. Literatuur in Leiden aan het einde van de Middeleeuwen. Hilversum (Verloren) 1997. Diss. Amsterdam (UvA).

Overeenkomst met Hulthem-nr(s): 42, 172, 196

Moll 1880 W. Moll, Geert Groote's Dietsche vertalingen. Beschreven en toegelicht door ─. Amsterdam (Müller) 1880. Verhandelingen der Kon. Ned. Acad. van Wetenschappen, afd. Letterkunde, deel XIII.

Repertorium Hulthem

Salue regina misericordie

Contact